Gwirfoddolwyr yn cefnogi Gŵyl Gelfyddydau Iechyd Meddwl

Mae'n ŵyl flynyddol a dyma'r eildro iddi gael ei chynnal. Mae'n bartneriaeth rhwng Celfyddydau Anabledd Cymru, a drefnodd yr ŵyl, a rhwydwaith Celfyddydau Gwirfoddol Cymru, a aeth ati i recriwtio a chefnogi gwirfoddolwyr i sicrhau bod popeth yn rhedeg yn esmwyth.



Darparodd yr ŵyl 'le diogel' i ystyried materion amrywiol drwy berfformiadau, seminarau, gweithdai, cyfryngau gweledol a sesiynau rhyngweithiol. Roedd gan lawer o'r artistiaid a oedd yn perfformio yno brofiad uniongyrchol o salwch meddwl, sy'n dylanwadu ar eu gwaith.

Fel rhan o brosiect Ysbryd Gwirfoddoli Cymru aeth Celfyddydau Gwirfoddol Cymru ati i ddatblygu prosesau i recriwtio a rheoli gwirfoddolwyr i gefnogi'r ŵyl ac i ddarparu ffordd o weithio ar gyfer gwyliau o'r math yma yn y dyfodol.

Cydnabuwyd mai un o'r heriau oedd darparu'r cymorth cywir i bobl y gallai eu hiechyd meddwl fod yn fregus.

Dywedodd Janina Kukzys, cydlynydd y gwirfoddolwyr, 'roedden ni'n meddwl efallai y gallai'r hyn a oedd yn rhai o'r perfformiadau a'r sesiynau ennyn ymatebion anffafriol yn y gynulleidfa. Roedd hi'n bwysig paratoi at hynny'.

Gwahoddwyd gwirfoddolwyr i wneud hyfforddiant ymlaen llaw a ganolbwyntiodd ar ymwybyddiaeth o iechyd meddwl gyda sesiwn ar gwrteisi wrth weithio gyda phobl anabl. Ar y diwrnod roedd ystafell dawel ar gael i unrhyw un a oedd angen seibiant o'r cyffro. Roedd Swyddogion Cymorth Cyntaf Iechyd Meddwl wrth law ac roedd y gwirfoddolwyr yn gwybod pwy oeddynt a sut i ddod o hyd iddynt pe bai angen. Rhoddwyd gwybod i bob gwirfoddolwr ar y diwrnod at bwy dylent fynd mewn ymateb i wahanol sefyllfaoedd a rhoddwyd bathodynnau i bob un gyda gwybodaeth argyfwng.

Yn y diwedd, prin y defnyddiwyd yr ystafell dawel a doedd dim angen y swyddogion cymorth cyntaf, diolch i'r drefn. Ond mae'n siwr bod criw o wirfoddolwyr a staff a oedd wedi'u paratoi yn dda wedi helpu i greu 'lle diogel' cynhwysol, croesawgar a chyfeillgar iawn.

Mae Frances, therapydd cyflenwol a bardd, yn credu'n angerddol ym mhwysigrwydd mynegiant artistig i'n llesiant meddwl. Gwirfoddolodd i roi help llaw dros ddeuddydd yn yr ŵyl.

'Roeddwn yn meddwl y bydden ni fel gwirfoddolwyr yn sefyll ac yn arsylwi, felly siom ar yr ochr orau oedd cael ymuno yn y sesiynau' meddai.